In 2016 ontstond meer en meer een beeld dat waterbeheerders weliswaar een groot aantal overschrijdingen van stoffen in oppervlaktewater rapporteerden, maar niet zo goed wisten hoe hiermee om te gaan. Ze vroegen zich af hoe groot het probleem nou eigenlijk was, wat de oorzaken van de overschrijdingen waren en of het überhaupt wel mogelijk was om de norm te halen. Daaruit werd het idee geboren om per probleemstof een basisdocument te maken om zo de waterbeheerders handelingsperspectief te bieden. Na een verzoek van RWS om met een voorstel te komen, hebben Deltares en Ecofide begin 2017 de eerste fundamenten van de methodiek ontwikkeld.

De methodiek start op het moment dat een waterbeheerder een normoverschrijding van een bepaalde stof in een bepaald waterlichaam heeft geconstateerd. Vervolgens worden er drie stappen onderscheiden: 1) Diagnose: wat is het probleem precies en hoe groot is het ?; 2) Bronnenanalyse: wat is de oorzaak van het probleem? en 3) Maatregelenselectie: hoe los ik mijn probleem op?